Samuel Augustus Maverick (1803-1870) was een Texaanse advocaat, politicus en landeigenaar. Hij stond erom bekend dat hij zijn koeien niet brandmerkte. Mogelijk had hij meer interesse in de politiek dan in zijn veestapel. Boze tongen beweren echter dat dit een truc was: elke koe die niet gebrandmerkt was, werd automatisch toegeschreven aan de kudde van Maverick!

In het Engels kan de term ‘maverick’ zowel verwijzen naar een ongebrandmerkte koe als naar mensen als Samuel A. Maverick: een non-conformist die afwijkt van de geijkte paden, een onconventioneel persoon. Ik heb ooit ‘maverick’ vertaald gezien als ‘buitenbeentje’. Tsja, in mijn ogen is het toch meer iemand die creatief buiten de lijntjes kleurt.

Toen ik deze vertaalpraktijk in het leven riep, koos ik voor Maverick omdat ik er mijn voornaam (Rik) in terugzag. Bovendien paste de eigenzinnigheid van Maverick perfect bij die van een startende ondernemer. En een beetje eigengereidheid was op op dat moment hard nodig…

Mufheid troef

Jaren geleden heerste er in de vertaalwereld een nogal bedompt klimaat. Als je de homepage van een vertaalbureau bezocht, werd je om de oren geslagen met groene boekjes en grammaticale regels. Het is natuurlijk goed om die te volgen, maar levert dat automatisch een goede vertaling op? Ik heb genoeg houterige teksten gezien die perfect aan alle spellingregels voldoen.

De vertaalwereld leek een onneembaar bolwerk. Als beginnende vertaler was je nergens, want je moest minimaal tig jaar ervaring hebben. De oudere vertalers zaten op hun zolderkamertje achter hun typemachine en kwam je nooit tegen. Op locatie werken? Brrr…. alleen als het spaargeld op is! Je werd niet serieus genomen als je niet was aangesloten bij een beroepsvereniging, maar hun imago was zo mogelijk nog stoffiger. Communicatie tussen vertaalbureaus was uit den boze, want er kon natuurlijk onder je duiven worden geschoten. En proeflezers bij vertaalbureaus leken er plezier in te scheppen om vertalers de grond in te boren. De rode inkt vloeide rijkelijk.

Er waren natuurlijk positieve uitzonderingen, maar van mij mocht het allemaal wel iets flitsender. Met minder regeltjes. Gewoon je neus volgen en doen waar je goed in bent. Een tikkeltje eigenwijs. Vandaar Maverick.

Maar dat was toen

De vertaalwereld heeft ondertussen een frisse make-over gehad. Vertalers en projectmanagers zijn jong en hongerig. Bijna iedereen is actief op sociale media. De lijnen zijn een stuk korter. Collega’s organiseren borrels en wisselen daar onbevangen tips uit. Vertalers organiseren zichzelf. En er wordt meer waarde gehecht aan een vlotte pen dan regeltjes die alle creativiteit in de kiem smoren.

Update: Volgens Maverick Advocaten wordt de term “maverick” in het mededingingsrecht gebruikt om een partij aan te duiden die niet per definitie groot is, maar door zijn propositie wel belangrijk is voor de concurrentie op een markt. Een perfecte beschrijving voor wat ons vertaalbureau!

Nog een paar Maverick-weetjes

• Tom Cruise vertolkt in Top Gun een personage met de bijnaam Maverick.
• Maverick is de titel van een komische western met Jodie Foster en Mel Gibson
• Chasing Mavericks is een populaire surffilm uit 2012.
• Er is ook een Bulgaars vertaalbureau dat naar de naam Maverick Translations luistert. Kwam ik pas achter na registratie bij de Kamer van Koophandel. Een kwestie van ‘great minds think alike’ zullen we maar zeggen.
• Een price maverick is een prijsbreker, oftewel een bedrijf dat lagere tarieven hanteert dan binnen de markt gebruikelijk is. Onze vertaaltarieven zijn zeer schappelijk, maar we zijn geen prijsstunter.
• Veel mensen komen op deze website terecht omdat ze zochten op de naam van een vertaalproject voor versie 10.10 van de open source-software Ubuntu. Die versie luistert naar de naam ‘Maverick Meerkat’.
• In Nederland is een coverband genaamd Maverick actief. Misschien leuk voor onze vijftiende verjaardag!
• Maverick Farms is een biologische boerderij in de Verenigde Staten die gezinnen leert hoe ze voedsel van eigen bodem kunnen verbouwen.